ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>

เกร็ดความรู้ จากสารานุกรมไทย

สมเด็จพระมหาธรรมราชา

พระนามเดิมว่า ขุนพิเรนทรเทพ เป็นผู้ทูลเชิญพระเทียรราชาขึ้นครองกรุงศรีอยุธยา ทรงพระนามว่าสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ์ ขุนพิเรนทรเทพ มีเชื้อสายราชวงศ์พระร่วง และเป็นพระญาติกับสมเด็จพระไชยราชา ได้รับสถาปนาเป็นพระมหาธรรมราช ได้ไปครองเมืองพิษณุโลกบังคับบัญชาหัวเมืองเหนือทั้งปวง และได้รับพระราชทานพระวิสุทธิกษัตริย์ราชธิดาองค์ใหญ่ ของสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ์เป็นพระมเหสี

เมื่อคราวสงครามกับพระเจ้าตะเบงชเวตี้ในปี พ.ศ.2091 เมื่อทัพพม่ายกกลับไปทางเมืองตาก พระราเมศวรกับพระมหาธรรมราชา คุมทัพติดตามโจมตีกองทัพพม่าล้มตายลงมากมาย แต่ไปเสียที่กลอุบายของพระเจ้าบุเรงนอง เมื่อตามตีไปใกล้กับกองทัพหลวงพม่าที่เมืองกำแพงเพชร กองทัพพม่าจับพระราเมศวร และพระมหาธรรมราชาได้ ฝ่ายไทยต้องขอทำไมตรีกับพม่า โดยมอบช้างชนะงาสองเชือกแลกทั้งสองพระองค์กลับมา

ในปี พ.ศ.2106 เมื่อสงครามคราวพม่าขอช้างเผือกอุบัติขึ้นแล้ว พระเจ้าบุเรงนองยกทัพพม่าผ่านเมืองตาก และตีเมืองกำแพงเพชรได้ แล้วมุ่งหน้าเข้าตีเมืองพิษณุโลก พระมหาธรรมราชาถูกล้อมอยู่ในเมืองพิษณุโลก จนหมดเสบียงอาหารต้องยอมอ่อนน้อมต่อพระเจ้าบุเรงนอง ผลของสงครามสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ์ต้องยอมทำไมตรีกับพม่า แต่พระเจ้าบุเรงนอง มีนโยบายที่จะขยายอาณาเขต จึงได้พยายามยุยงให้ชาวไทยแตกสามัคคีกัน ในขั้นแรกยุให้พระมหาธรรมราชาแข็งข้อต่อกรุงศรีอยุธยาอยู่เนือง ๆ และหันไปแจ้งข่าวให้ทราบ ทำให้สมเด็จพระมหาจักรพรรดิ์รู้สึกอัปยศ และเสียพระทัยเป็นอันมาก จึงเสด็จออกทรงผนวช และมอบราชการบ้านเมืองให้พระมหินทร์ พระราชโอรสองค์ที่สองของพระองค์

พระเจ้าบุเรงนองได้สถาปนาพระมหาธรรมราชาเป็นเจ้าฟ้าสองแคว ตามหลักฐานของไทยพระมหาธรรมราชาได้รับการอภิเษกเป็นพระศรีสรรเพชญ์ ดำรงตำแหน่งเป็นเจ้าประเทศราชของพม่า ซึ่งบางที่เรียกกันว่า เจ้าฟ้าพิษณุโลก พระเจ้าบุเรงนองได้เกณฑ์ให้พระมหาธรรมราชา คุมทัพไปเมืองเชียงใหม่ และสมทบกับทัพพม่า เมื่อครั้งกรุงศรีอยุธยาแตกในปี พ.ศ.2112 แล้วพระองค์ได้ทำการปราบดาภิเษก เป็นสมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราชเจ้า ครองราชย์กรุงศรีอยุธยา

พระองค์ครองราชย์อยู่ได้ 21 ปี (พ.ศ.2112 - 2133) สมเด็จพระนเรศวร ฯ ทรงประกาศอิสระภาพ เมื่อปี พ.ศ.2127

>>> กลับหน้าหลัก สารานุกรมไทย >>>