ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>
ภูเขาไฟ
เป็นภูเขาที่เกิดขึ้นจากการประทุของแมกมาหรือหินหนืด และแก๊สจากใต้เปลือกโลกออกมาสู่ผิวโลกแล้วทับถมพอกพูนตรงบริเวณประทุจนปรากฎเป็นสภาพเด่นทางภูมิศาสตร์ ปรกติจะมีลักษณะเป็นรูปกรวยคว่ำ ตรงยอดเขาที่เป็นปากปลองภูเขาไฟจะเว้าเป็นแอ่งหรือเป็นหุบลึกที่มีขอบเกือบกลม แหล่งแมกมาหรือหินหนืด หรือหินหลอมเหลวอาจเกิดขึ้น ณ ที่ส่วนใดของโลกก็ได้โดย ณ ที่นั้นมีอุณหภูมิสูงมากพอที่จะหลอมละลายหินแข็งได้ การระเบิดของภูเขาไฟแต่ละแห่งได้พ่นสารหรือวัสดุลักษณะและขนาดต่าง ๆ ออกมามากบ้างน้อยบ้างได้แก่
หินชั้นภูเขาไฟ เป็นหินที่ประกอบด้วยสารแข็งขนาดต่าง ๆ
ที่ภูเขาไฟพ่นออกมา
มูลภูเขาไฟ เป็นเศษหินชิ้นส่วนภูเขาไฟ
เกิดจากการระเบิดของภูเขาไฟแล้วพ่นลาวาขึ้นไปในอากาศแล้วกลับตกลงมา
เมื่อแข็งตัวแล้วทำให้มีรูปร่างลักษณะต่าง ๆ ขนาด 2 - 26 มม.
กรวดภูเขาไฟ มูลภูเขาไฟเนื้อแก้ว มีสีคล้ำและเป็นรูพรุน ขนาด 4 - 32 มม.
เถ้าธุลีภูเขาไฟ มีขนาดไม่เกิน 4 มม.
ลาวา
คือแมกมาหรือหินหลอมเหลวจากใต้เปลือกโลกออกมาสู่ผิวโลก มีลักษณะแตกต่างกัน
ตามส่วนประกอบทางเคมีและอุณหภูมิ มีอุณภูมิระหว่าง 600 - 1,200 องศาเซลเซียส
แกส ภูเขาไฟเกือบทุกแห่งจะมีแก๊สออกมาด้วย
รวมทั้งไอน้ำซึ่งมีด้วยเสมออุณหภูมิของแก๊สจะสูงประมาณ 1,000 องศาเซลเซียส
การประทุและหยุดประทุแสดงถึงสภาวะภาพในภูเขาไฟ ทำให้สามารถจัดแยกภูเขาไฟดังกล่าวได้เป็นพวก ๆ คือ พวกที่ยังมีพลัง หมายถึงภูเขาไปที่มีการบันทึกไว้ว่ากำลังมีการประทุอยู่ และภูเขาเขาไฟที่ไม่ได้มีการระเบิดหรือประทุอยู่ขณะนี้แต่คาดว่าจะต้องมีการประทแน่นอนเรียกว่า ภูเขาไฟมีพลัง ภูเขาไฟที่เคยมีการประทุมาแล้วและขณะนี้ไม่ได้ประทุ แต่คาดว่าจะมีการประทุในอนาคตเรียกว่าภูเขาไฟสงบ ภูเขาไฟที่ไม่มีการประทุในขณะนี้และทราบแน่ชัดว่าจะไม่มีการประทุขึ้นอีกในภายหน้าเรียกว่า ภูเขาไฟดับสนิท
ภูเขาไฟเกิดขึ้นทั้งแผ่นดินที่เป็นทวีปในพื้นท้องทะเลและมหาสมุทร รวมทั้งในบริเวณหมู่เกาะต่าง ๆ ปัจจุบันภูเขาไฟเกิดอยู่ในส่วนใหญ่ที่เป็นแนวเขตที่มีพลังอันเป็นเขตที่มีการแตกและเลื่อนเหลื่อมกันเป็นแนวแบบฟันเลื่อยในพื้นท้องมหาสมุทรผ่านหมู่เกาะมาจนถึงบนทวีป
ได้มีการแบ่งเขตที่มีพลังภูเขาไฟออกเป็นสามแนว คือ แนวที่หนึ่งได้แก่ แนวเทือกภูเขาไฟโดยทั่วไปเกิดอยู่ตามขอบทวีปและหมู่เกาะรูปโค้ง แนวที่สองเกิดอยู่ในแผ่นเปลือกโลก แผ่นใดแผ่นหนึ่งตรงที่เป็นจุดกำเนิดแมกมาอันเนื่องมาจากศูนย์พลังภูเขาไฟหรือจุดร้อน ซึ่งอยู่ลึกลงไปในโลก แนวที่สามเกิดอยู่ใต้มหาสมุทรตรงบริเวณที่แผ่นเปลือกโลกต่าง ๆ มีการแยกห่างจากกันอันเป็นช่องทางให้แมกมาข้างใต้พุ่งขึ้นมาได้
>>> กลับหน้าหลัก สารานุกรมไทย >>>
