ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>

เกร็ดความรู้ จากสารานุกรมไทย

ประเทศราช

หมายถึง บ้านเมืองที่สังกัดประเทศอื่น ในการจัดระเบียบการปกครองของไทยสมัยโบราณ มีการจัดระเบียบการปกครอง โดยแบ่งออกเป็นหัวเมืองในวงราชธานี หัวเมืองพระยามหานครและหัวเมืองประเทศราช

สำหรับหัวเมืองประเทศราชนั้น เป็นหัวเมืองซึ่งอยู่ภายนอกเมือง พระยามหานคร มีผู้ปกครองหัวเมืองประเทศราชนั้น ๆ เป็นผู้ปกครองตามขนบธรรมเนียมประเพณี และศาสนาของหัวเมืองนั้น ๆ  แต่มีฐานะเป็นเมืองขึ้นของพระมหากษัตริย์ไทย โดยทั่วไปหน้าที่หลักของหัวเมืองประเทศราชก็คือ การเสนอชื่อผู้ที่จะเป็นเจ้าเมือง ให้พระมหากษัตริย์ไทยทรงแต่งตั้ง กับการถวายต้นไม้เงินต้นไม้ทอง และเครื่องราชบรรณาการทุกสามปี และหัวเมืองเหล่านี้จะต้องเกณฑ์กำลังคนเข้าร่วมกองทัพหลวงด้วย

หัวเมืองประเทศราชสมัยอยุธยา มีหลายหัวเมือง เช่น เชียงใหม่ เชียงแสน เชียงรุ้ง เชียงราย แพร่ น่าน ยะโฮร์ มะละกา และรัฐมลายูอื่น ๆ รวมทั้งกัมพูชาเป็นต้น

ส่วนหัวเมืองประเทศราชสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น มีหลายแห่งที่สำคัญก็มีเชียงใหม่ (รวมทั้งลานนาทั้งปวง และดินแดนแถบเหนือลานา เช่น เชียงตุง เชียงรุ้ง เมืองสาด เมืองยอง เป็นต้น)  ลานช้าง (ประกอบด้วย เมืองหลวงพระบาง เวียงจันทน์ จัมปาศักดิ์ อุบลราชธานี ศรีวไล ประเทศ สุวัณณภูมิ ราชบุรี) เขมรส่วนนอกและเขมรส่วนใน (ประกอบด้วยเมืองต่าง ๆ เช่น เมืองเสียมราฐ พระตะบอง ศรีโสภณ และมงคลบุรี เป็นต้น) และหัวเมืองในแหลมมลายู ได้แก่ ปัตตานี ไทรบุรี กลันตัน ตรังกานู และเประ เป็นต้น

>>> กลับหน้าหลัก สารานุกรมไทย >>>