ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>

เกร็ดความรู้ จากสารานุกรมไทย

สมเด็จพระมหาสมณเจ้าปรมานุชิตชิโนรส

เป็นพระนามของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า องค์แรกของไทย นับเป็นพระสังฆราชองค์ที่เจ็ด แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ พระองค์ประสูติ เมื่อปี พ.ศ. 2333 และสิ้นพระชนม์ในปี พ.ศ.2396 พระองค์ทรงมีพระนามเดิมว่า พระองค์เจ้าวาสุกรี เป็นพระราชโอรสองค์ที่ 28 ของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้า ฯ เมื่อมีพระชนมายุได้ 12 พรรษา ได้ผนวชเป็นสามเณร แล้วเสด็จมาประทับ ณ วัดพระเชตุพน ฯ ทรงอุปสมบทเป็นพระภิกษุ เมื่อปี พ.ศ.2354 ต่อมาในปี พ.ศ.2359 ได้รับสถาปนาให้ดำรงตำแหน่งเจ้าต่างกรม มีพระราชทินนามว่า กรมหมื่นนุชิตชิโนรส ฯ ในรัชกาลที่สี่ พระองค์ทรงรับมหาสมณุตตมาภิเษก ให้ทรงดำรงพระอิสริยยศสูงสุดของเจ้านาย คือ ตำแหน่ง "สมเด็จกรมพระ"

พระองค์ทรงมีความรู้แตกฉานในพระไตรปิฎก และอักษรศาสตร์ เป็นอย่างยิ่งจนสามารถรจนาหนังสือ วรรณคดีบาลีไว้ถึงสามเล่ม ผลงานทางการประพันธ์ของพระองค์ พอประมวลได้ดังนี้

พระนิพนธ์ประเภทร้อยกรอง ได้แก่ กฤษณาสอนน้องคำฉันท์ สรรพสิทธิคำฉันท์ สมุทรโฆษคำฉันท์ ฉันท์สังเวยดุษฎีสังเวยกล่อมช้างพังหงสาสวรรค ตำราฉันท์วรรณพฤติ และมาตราพฤติ ลิลิตตะเลงพ่าย ลิลิตกระบวนแห่พระกฐิน พยุหยาตราทางสถลมารค และชลมารค โคลงดั้นเรื่องการปฎิสังขรณ์วัดพระเชตุพน ฯ โคลงภาพคนต่างภาษา กลโคลงมหาชาติ เวสสันดรชาดก กลอนเทศน์ 11 กัณฑ์ เว้นกัณฑ์ชูชก และกัณฑ์มหาพน ร่ายทำขวัญนาค เพลงยาวเจ้าพระ จักรทีปนี

พระนิพนธ์ประเภทร้อยแก้ว ได้แก่ ปฐมสมโพธิกถา พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ตำราสร้างพระพุทธรูป พระธรรมเทศนาพระราชพงศาวดารสังเขป คำฤษฎี

>>> กลับหน้าหลัก สารานุกรมไทย >>>