ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>
บาลี
"ภาษาที่ใช้เป็นหลักในพระพุทธศาสนาแต่เดิมมา" คำนี้เดิมที่เขียนเป็นรูปบาฬี ร่วมกับบาลีเป็นสองรูปด้วยกัน เมื่อเริ่มมีโรงเรียนหนังสือไทยในต้นรัชกาลที่ห้า ก็ยังตั้งชื่อพยัญชนะ ฬ ว่า ฬบาฬี
ภาษาที่ใช้เรียกกันว่า บาลี เดิมเรียกว่า ภาษามคธบ้าง ตันติภาษาบ้าง มูลภาษาบ้างคำว่าบาลีนี้แรกเข้ามาในเมืองไทยมาในรูปของบาฬี มาใช้รูปบาลีเมื่อคราวตีพิมพ์คัมภีร์อรรถกถาเป็นเล่มสมุดใช้อักษรไทย เมื่อปี พ.ศ.2463 และได้เปลี่ยนชื่อ ฬ บาฬี เป็น ฬ จุฬาตั้งแต่นั้นมา
ภาษาที่เรียกว่าบาลี ในบัดนี้น่าจะได้ชื่อนี้มาแต่เดิมแล้ว เพราะยอมรับกันว่า พระพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมของพระองค์ด้วยภาษานี้ นักปราชญ์ทางภาษาทั้งฝ่ายตะวันตก และตะวันออกยอมรับกันว่า ภาษาบาลีเป็นแม่ของภาษาอารยัน ชนชาติที่อยู่ในยุโรปอเมริกา และแถบมหาสมุทรอินเดียตลอดลงไปถึงอินโดนีเซีย ออกเสียงภาษานี้ได้ใกล้เคียง หรืออีกนัยหนึ่งชนชาติที่ใช้เครื่องหมายแทนเสียงด้วยตัวหนังสือ ที่ใช้ระบบอักษรใช้อักษรของตนเขียนภาษาบาลีได้ทุกคำได้ทั้งรูปทั้งเสียง เช่น หนังสือไทย เขียนภาษาบาลีได้ครบทุกอย่าง แต่ชนชาติที่อยู่ในแถบมหาสมุทรแปซิฟิก หรือชนชาติที่ใช้เครื่องหมายแทนเสียงด้วยระบบลายลักษณ เช่น เกาหลี ญี่ปุ่น จีนมาถึงญวนใช้หนังสือเขียนภาษาบาลีไม่ได้ แม้เสียงก็เพี้ยนไปมากจนใช้ไม่ได้ ทำให้ชนชาติเหล่านี้ต้องแปลคำสอนในพระพุทธศาสนาเป็นภาษาของตนหมด เลยทำให้คลาดเคลื่อนไปได้บ้าง
ภาษาบาลีมีความแปลกพิเศษคือ ไม่มีตัวหนังสือของตนเองโดยเฉพาะ ใครจะเรียนภาษาบาลี ผู้นั้นรู้หนังสืออะไรอยู่ก็ใช้หนังสือนั้นเขียนภาษาบาลี เว้นแต่ชนชาติที่อยู่ในแถบมหาสมุทรแปซิฟิกเท่านั้น เช่น ไทยเรียนภาษาบาลีก็ใช้หนังสือไทยเขียนภาษาบาลี และอ่านตามสำเนียงของไทยได้ด้วย ปัจจุบันภาษาบาลีในยุโรปและอเมริกา ใช้อักษรโรมันเขียน ในอินเดียใช้อักษรเทวนาครี ในลังกาใช้อักษรสิงหฬ ในพม่าใช้อักษรพม่า ชาวรามัญใช้อักษรรามัญ ในลาวใช้อักษรลาว ในเขมรใช้อักษรเขมร
ภาษาบาลีในปัจจุบันถือกันว่า เป็นภาษาตาย คือคงตัวอยู่เท่าเดิม เป็นภาษาโบราณตะวันออก เคยเป็นภาษาที่ใช้พูดประจำวัน เป็นภาษาพื้นเมืองในอินเดีย แถบมัธยมประเทศครั้งพุทธกาล หรือ ก่อนนั้น ต่อมาไม่ใช้พูดคงเป็นเป็นภาษาตำรา เมื่อพระพุทธศาสนาเผยแพร่ออกไปนอกอินเดียไปยังประเทศใด ภาษานี้ก็ตามไปด้วย ในประเทศไทยใช้เป็นภาษาตำราฝ่ายพระพุทธศาสนา และยังเอามาใช้เขียนประวัติศาสตร์บ้าง ตำราโหราศาสตร์บ้าง ตำราคำนวณบ้าง เขียนนิยายนิทานบ้าง และนำเอาภาษานี้มาใช้เป็นคำบัญญัติในภาษาไทย คือ ภาษาธรรม ภาษาศาสนา ภาษาวิสามานยนาม ชื่อคน ชื่อบ้าน ชื่อเมือง ใช้พูดสนทนากันได้ ใช้แสดงปาฐกถา หรือเทศน์ก็ได้ หรือจะใช้บันทึกข้อความโต้ตอบกัน ปัจจุบันภาษานี้ยังมีประโยชน์แก่ภาษาไทยอย่างมาก
>>> กลับหน้าหลัก สารานุกรมไทย >>>
