เทคโนโลยี นวัตกรรม สิ่งประดิษฐ์ วิศวกรรม เกษตรศาสตร์ >>
การเก็บเกี่ยวและ
มาตรฐานฝ้ายดอกของไทย
กองเกษตรสัมพันธ์ กรมส่งเสริมการเกษตร
การเก็บเกี่ยวฝ้ายให้มีคุณภาพ
เกษตรกรสามารถเก็บเกี่ยวฝ้าย เพื่อให้ได้ฝ้ายที่มีคุณภาพดี ดังนี้
- แยกเก็บเกี่ยวฝ้ายตามชนิดหรือพันธุ์ฝ้าย อย่าเก็บฝ้ายหลายพันธุ์ปะปนกัน
เพราะจะได้ฝ้ายที่มีความยาวไม่สม่ำเสมอ
- การเก็บเกี่ยวฝ้ายพันธุ์เดียวกันควรแบ่งการเก็บเกี่ยวออกเป็น 3 ครั้ง
ยกเว้นพันธุ์ศรีสำโรง 2 และศรีสำโรง 60 ควรแบ่งการเก็บเกี่ยวออกเป็น 4 ครั้ง
เนื่องจากมีอายุยาวกว่าพันธุ์ส่งเสริมอื่น ๆ
การพิจารณาเก็บเกี่ยวฝ้ายเมื่อใดนั้น ใช้ปริมาณฝ้ายที่แตกสมอในไร่เป็นหลัก
กล่าวคือเก็บฝ้ายครั้งแรก เมื่อฝ้ายแตกสมอหนึ่งในสามสำหรับฝ้ายทั่วไป
ส่วนพันธุ์ศรีสำโรง 2 และศรีสำโรง 60
เก็บครั้งแรกเมื่อฝ้ายแตกสมอหนึ่งในสี่ส่วนการเก็บเกี่ยวครั้งต่อไป
การเก็บเกี่ยวฝ้ายครั้งสุดท้าย ควรแยกบรรจุกระสอบและแยกขายต่างหาก
เพราะความยาวของเส้นใยฝ้ายจะสั้นกว่าการเก็บครั้งที่ 1, 2 หรือ 3 ประมาณ 1
มิลลิเมตร
- เก็บฝ้ายเมื่อสมอแตก ฟูเต็มที่ พยายามเก็บเฉพาะปุยฝ้ายเท่านั้น
ระวังอย่าให้เศษใบฝ้าย และริ้วประดับที่แห้งอยู่ที่สมอ ติดปะปนไปกับปุยฝ้าย
- การเก็บเกี่ยวฝ้ายในไร่ควรใช้ถุงผ้าสำหรับบรรจุฝ้ายสะพายไหล่ 2 ถุง
โดยถุงหนึ่งบรรจุเฉพาะฝ้ายที่ดีสะอาด ส่วนอีกถุงหนึ่งใช้บรรจุ ฝ้ายฟันม้า
หรือฝ้ายที่เสีย แยกฝ้ายส่วนที่ดีบรรจุกระสอบขายต่างหาก
ส่วนฝ้ายฟันม้าก็สามารถเก็บรวบรวมและขายได้
- ฝ้ายที่เปียกฝน ต้องนำมาตากแดดและผึ่งลมให้แห้งสนิทก่อนบรรจุกระสอบ
- เชือกเย็บปากกระสอบใช้เชือกปอเท่านั้นห้ามใช้เชือกพลาสติก
มาตรฐานฝ้ายดอกของไทย
การกำหนดมาตรฐานฝ้ายดอกของไทยพิจารณาจาก 2 ลักษณะ คือความยาวและความสะอาดของเส้นใยฝ้าย โดย
1. ความยาว แบ่งออกเป็น 4 มาตรฐานคือ
- ฝ้ายยาวมาก ได้แก่ฝ้ายที่มีความยาว 28 มม. ( 1 3/32 นิ้ว) หรือยาวมากกว่านี้
- ฝ้ายยาว ได้แก่ฝ้ายที่มีความยาว 27 มม. ( 1 1/16 นิ้ว)
- ฝ้ายสั้น ได้แก่ฝ้ายที่มีความยาวอยู่ระหย่าง 25-26 มม. (1-1 1/32 นิ้ว)
- ฝ้ายสั้นมาก ได้แก่ฝ้ายที่มีความยาว 24 มม. ( 15/16 - 31/32 นิ้ว)
2. ความสะอาด พิจารณาดังนี้
- สีของฝ้าย ฝ้ายที่ดีจะต้องมีสีขาวสะอาดตามะรรมชาติ สีไม่คล้ำเนื่องจากเปียกน้ำ และไม่มีจุดด่างเป็นสีอื่น เนื่องจากการทำลายของแมลงและจุลินทรีย์ต่าง ๆ
- สิ่งเจือปน ได้แก่สิ่งเจือปนตามธรรมชาติคือ เศษใบแห้ง เศษกิ่งก้านของฝ้ายรวมทั้งเมล็ดตาย (ฟันม้า)
การพิจารณาเรื่องความสะอาดแบ่งเป็น 3 ชั้น ดังนี้
- ชั้นที่ 1 ได้แก่ฝ้ายที่มีสีขาวสะอาด และมีสิ่งเจือปนน้อยมาก
- ชั้นที่ 2 ได้แก่ฝ้ายที่มีสีขาวสะอาดและมีสิ่งเจือปนปานกลาง
- ชั้นที่ 3 ได้แก่ฝ้ายที่มีจุดด่างมีสีคล้ำ หรือมีสิ่งเจือปนอยู่มาก
